تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان(مطالعهی موردی: شهرستان آق‌قلا)
نویسندگان
چکیده مقاله:
محوریّت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه بهشمار می‌آید؛ زیرا ویژگی‌های نیروی انسانی به لحاظ کمّی و کیفی از جمله عوامل مؤثّر در جریان توسعهی روستایی شمرده می‌شود. افزایش جمعیّت و کمبود فعّالیّت‌های اشتغال‌زا در نواحی روستایی، موجب آسیب‌پذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، بهدلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین شرایطی، بسیاری از جوانان روستایی از مهاجرت موقّت بهمانند راهبردی برای مقابله با پدیدهی بیکاری استفاده می‌کنند و پس از سپری کردن یک بازه زمانی برای کسب مهارت و سرمایهی کافی، به نواحی روستایی باز می‌گردند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل این نوع از مهاجرت‌ها (مهاجرت بازگشتی) با تأکید بر رویکرد معیشت پایدار روستایی و بررسی آثار آن بر سرمایه‌های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد مهاجر بازگشته و پیامدهای پس از بازگشت افراد مهاجر و تنوّع فعّالیّت‌های اقتصادی در نواحی روستایی است. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که در 9 روستای شهرستان آق‌قلا، بازگشت مهاجران به نواحی روستایی مشاهده می‌شود؛ بنابراین تمامی این روستاها که 62 مورد مهاجر بازگشته دارد، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و تکمیل پرسشنامه و گفتوگو با مهاجران بازگشته است. با استفاده از آماره توصیفی T و Z به تحلیل نتایج پرسشنامه در محیط نرم‌افزاری SPSS پرداخته شد و از نرم‌افزار ARCGIS برای تهیّهی نقشه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مهاجرت موقّت نیروی جوان روستایی، مهم‌ترین راهبرد بهکار رفته برای ادارهی زندگی بوده است و پس از کسب مهارت و بازگشت به نواحی روستایی، تفاوت چشمگیری در سرمایه‌های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد بازگشته رخ داده است. مهم‌ترین پیامدهای این نوع از مهاجرت کسب درآمد بیشتر، افزایش رفاه زیستی، کاهش آسیب‌پذیری، بهبود امنیّت غذایی، بهبود شأن و منزلت انسانی برای مهاجران بازگشته به روستاها بوده است.
منابع مشابه
تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان(مطالعهی موردی: شهرستان آق قلا)
محوریّت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه بهشمار می آید؛ زیرا ویژگی های نیروی انسانی به لحاظ کمّی و کیفی از جمله عوامل مؤثّر در جریان توسعهی روستایی شمرده می شود. افزایش جمعیّت و کمبود فعّالیّت های اشتغال زا در نواحی روستایی، موجب آسیب پذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، بهدلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین ...
متن کاملتبیین راهبردهای بهبود معیشت عشایر در شهرستان گچساران
تغییرات آب و هوایی از جمله خشکسالی، جوامع عشایری کشور را با مشکل فروپاشی مواجه ساخته است. این در حالی است که این قشر مولد سهم بهسزایی در پایداری تولیدات دامی دارد. بیشک اگر به تنوعبخشی معیشت جوامع عشایری پرداخته نشود، امنیت غذایی سایر اقشار جامعه به خطر خواهد افتاد. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش این است که چه راهبردهایی برای توسعه معیشت عشایر شهرستان گچساران وجود دارد؟ این پژوهش توصیفی- تحل...
متن کاملنقش تنوع فعالیت های اقتصادی در کیفیت زندگی مهاجران بازگشته به روستاها مورد: روستاهای غرب شهرستان مریوان
متن کامل
تأثیر دارایی‌های طبیعی در معیشت روستانشینان حاشیۀ جنگل شهرستان چرداول
ساکنان روستاهای مجاور جنگل، اغلب از عرصه‌های منابع طبیعی بهره‌برداری می‌کنند. نوع و مقدار این بهره‌برداری‌ها در مناطق مختلف متناسب با شرایط محیطی، امکانات موجود و فرهنگ مردم متفاوت است. با توجه به اهمیت دارایی‌های طبیعی در معیشت روستاییان حاشیۀ جنگل‌های زاگرس، مطالعه و مقایسۀ انواع دارایی روستاییان ساکن در این عرصه‌های جنگلی ضروری است. به این منظور پژوهشی چندمرحله‌ای با استفاده از شیوۀ اسنادی و...
متن کاملارزیابی تأثیر ارتقای روستاها به شهر در توسعه مناطق کوهستانی از دیدگاه مردم محلی (مطالعه موردی: بخش دیلمان- شهرستان سیاهکل)
در اغلب کشورهای در حال توسعه، گرایش برنامه‌ریزان به تمرکززدایی فضایی، کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای و دوگانگی‌های شهری- روستایی در دهه‌های اخیر، به اتخاذ راهبردهای متفاوتی در این زمینه انجامیده، که از مهم‌ترین آنها تبدیل روستاها به شهر و تقویت آنها بوده است. پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعه در بخش و شهر دیلمان، در پی ارزیابی تأثیر سیاست تبدیل روستا به شهر در توسعه مناطق کوهستانی در زمینه‌هایی چون ر...
متن کاملتأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستای برغان، شهرستان ساوجبلاغ)
رویکرد معیشت پایدار یکی از رویکردهای تحلیلی جدید در زمینة توسعة روستایی است که در سال‌های اخیر به منظور توسعة روستایی و کاهش فقر مورد توجه قرار گرفته است. . در تحقیق پیشِ رو با کمک چارچوب تحلیلی معیشت پایدار گردشگری و ترکیبی از روش‌های تحلیل کمّی و کیفی و با استفاده از مطالعة موردی، نقش و تأثیرات گردشگری به عنوان استراتژی معیشت پایدار در توسعة روستای برغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ مورد بررسی قرا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 43(78، زمستان 1390) شماره 4
صفحات 67- 84
تاریخ انتشار 2011-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023